انواع منبع تغذیه | کدام منبع تغذیه (پاور) برای کامپیوتر شما مناسب است؟ 

منبع تغذیه انواع مختلفی دارد که هرکدام با توجه به نیازهای هر سیستم و برای کاربری‌های مختلف طراحی شده‌اند. در راهنمای خرید منبع تغذیه گفتیم که این قطعه، وظیفه تامین برق مورد نیاز برای تمامی سخت افزار های کیس یا مینی کیس شما را بر عهده دارد.

معمولا کاربران، بیشتر به کیفیت مانیتور، پردازنده یا کارت گرافیک اهمیت می‌دهند. اما در پشت پرده همه این قطعات، این منبع تغذیه است که باید بتواند ولتاژ و جریان پایدار و ایمن را به تمام اجزای سیستم برساند. با انواع مختلف منبع تغذیه در بازار که هرکدام ویژگی‌های خاص خود را دارند، انتخاب شما باید براساس توان خروجی، بازدهی انرژی، و نوع اتصال منبع تغذیه باشد.

فقط یک انتخاب غلط کافیست تا کل سیستم شما با مشکلات جدی مثل خاموشی و ریستارت‌های ناگهانی، داغ شدن بیش از حد، نوسان ولتاژ و یا حتی خرابی قطعات مهم گرفتار شود. در این مقاله از استوک لند قصد داریم به بررسی انواع منبع تغذیه بپردازیم و مهم‌ترین فاکتورها برای خرید منبع تغذیه مناسب برای یک سیستم‌ گیمینگ، خانگی و یا ورک‌استیشن را بررسی کنیم.

انواع مختلف منبع تغذیه (PSU)

چه در کیس و چه در انواع مختلف لپ‌ تاپ مثل لپ تاپ استوک، بدون وجود یک منبع تغذیه مناسب حتی بهترین و گران‌ترین قطعات نیز نمی‌توانند به درستی عمل کنند. مثل هر قطعه دیگری، منبع تغذیه هم تنوع زیادی دارد تا در سیستم‌های خانگی، حرفه‌ای، گیمینگ، ورک‌استیشن‌ها و حتی سرورها استفاده شوند. انتخاب درست منبع تغذیه، تاثیر زیادی بر عملکرد سیستم، مصرف انرژی و حتی طول عمر سخت‌افزارهای شما دارد. در بین انواع منبع تغذیه، مدل ATX برای سیستم‌های معمولی و گیمینگ، منبع تغذیه SFX و TFX برای کیس‌های کوچک و مدل EPS برای سرورها و سیستم‌های حرفه‌ای ساخته شده‌اند.

منبع تغذیه ATX

استانداردترین منبع تغذیه، مدل ATX است که در بیشتر کیس‌ها استفاده می‌شود. توان خروجی این منبع تغذیه بین 300 تا 1200 وات است و در کیس‌‌های خانگی و حتی سیستم‌های گیمینگ و ورک‌استیشن‌ها به کار می‌رود. ابعاد منبع تغذیه ATX حدود 150 × 140 × 86 میلی‌متر است. در بین انواع منبع تغذیه، مدل ATX با این ابعادی که دارد، به راحتی می‌تواند در اکثر کیس‌های جا بگیرد.

ATX با قدرت کافی و قیمت مناسبی که دارد، برای استفاده در سیستم‌های خانگی و اداری کاملا مناسب است. برای کیس‌های گیمینگ که به کارت گرافیک‌ قدرتمند مجهز شده‌اند، ATX با توان بالاتر یعنی 600 وات یا بیشتر به خوبی کار می‌کند. اما اگر یک سیستم‌ فوق حرفه‌ای با کارت گرافیک‌ پرمصرف دارید، منبع تغذیه ATX گزینه مناسبی نیست.

منبع تغذیه SFX

در جمع انواع مختلف منبع تغذیه، این مدل نسبت به نوع ATX کوچک‌تر است و برای مینی کیس و کیس‌های کوچک‌تر کاربرد دارد. عملکرد منبع تغذیه SFX تقریبا در حد مدل‌های ATX است اما از نظر ابعاد، جمع و جور تر است و برای کیس‌های کوچک مناسب‌تر است. ابعاد منبع تغذیه SFX حدود 100 × 125 × 63 میلی‌متر است و به‌راحتی داخل کیس‌های کوچک‌تر مثل Mini-ITX و micro-ATX جا می‌گیرد. توان منبع تغذیه SFX در محدوده 300 تا 600 وات قرار دارد و از منبع تغذیه ATX ضعیف‌تر است. بنابراین برای کیس‌های حرفه‌ای که به توان بالای 600 وات نیاز دارند، منبع تغذیه SFX کافی نیست و بهتر است انواع دیگر PSU را انتخاب کنید.

منبع تغذیه TFX

یکی دیگر از انواع منبع تغذیه، TFX است که بیشتر در مینی کیس‌ها، کامپیوترهای خانگی کوچک و ورک استیشن‌هایی که فضای محدودی دارند استفاده می‌شود. ابعاد این نوع منبع تغذیه حدود 220 × 85 × 140 میلی‌متر است که از منابع تغذیه ATX کوچک‌تر است. توان خروجی منبع تغذیه TFX معمولا بین 200 تا 400 وات است. این توان، برای سیستم‌هایی که مصرف انرژی متوسط یا پایینی دارند، کافی است. اما برای سیستم‌های گیمینگ یا ورک‌استیشن‌های حرفه‌ای، باید انواع دیگر منبع تغذیه با توان بیشتر را انتخاب کنید. این نوع از منبع تغذیه، معمولا برای کیس‌های خانگی کوچک مثل Mini-ITX یا Micro-ATX، سرورها و ورک استیشن‌های جمع‌وجور و سیستم‌های که توان مصرفی متوسطی دارند، مناسب است.

منبع تغذیه EPS

EPS نوع دیگر از منبع تغذیه است که از پردازنده‌های چند هسته‌ای و کارت‌های گرافیک‌ قدرتمند پشتیبانی می‌کند. توان خروجی این منبع تغذیه، 600 وات یا بالاتر است و در برخی از مدل‌ها به 1200 وات یا بیشتر هم می‌رسد. بین انواع منبع تغذیه، مدل EPS با توان بالایی که دارد می‌تواند در سیستم‌های قدرتمندتر و با مصرف انرژی بالا به خوبی کار کند. منبع تغذیه EPS به فن‌های بزرگ و سیستم‌ خنک‌کننده پیشرفته مجهز است تا سیستم‌هایی که مصرف برق بالاتری دارند را به خوبی خنک کند.

ابن منبع تغذیه، بیشتر در سرورها، ورک‌استیشن‌های حرفه‌ای که نیاز به پردازش و قدرت بالاتری دارند، استفاده می‌شود. از بین انواع مختلف منبع تغذیه، EPS با ویژگی‌هایی مثل جلوگیری از ولتاژ بالا، محافظت در برابر اتصال کوتاه، جلوگیری از ولتاژ پایین و جریان بیش از حد، سیستم شما را در برابر مشکلات برق ضدضربه می‌کند.

منبع تغذیه Modular

برخلاف منبع تغذیه استاندارد که دارای کابل‌های ثابت هستند، در انواع منبع تغذیه ماژولار شما می‌توانید فقط کابل‌های مورد نیاز خود را وصل کنید. ماژولار بودن کابل‌ها، باعث می‌شود که فضای داخلی کیس شما مرتب‌تر باشد. منبع تغذیه ماژولار معمولا گران‌تر از انواع غیرماژولار است. وقتی کابل‌ها  قابل جدا شدن و تغییر هستند، به راحتی می‌توانید از کابل‌های بلندتر یا کوتاه‌تر استفاده کنید و یا کابل‌های اضافی را حذف کنید. با استفاده از منبع تغذیه ماژولار، می‌توانید فقط همان کابل‌هایی که نیاز دارید را به منبع تغذیه متصل کرده و بقیه را حذف کنید. مدل‌های  Corsair RM850x و Corsair HX1200 و Corsair RM1000x از برند Corsair نمونه‌های معروفی از انواع منبع تغذیه ماژولار هستند.

منبع تغذیه Semi-Modular

ترکیب کابل‌های ثابت و قابل جدا شدن، ویژگی‌ اصلی منبع تغذیه Semi-Modular است. در این نوع منبع تغذیه، بعضی کابل‌ها مثل کابل‌های اصلی برق مادربرد و پردازنده از قبل به منبع تغذیه متصل هستند و شما نمی‌توانید آن‌ها را جدا کنید. اما سایر کابل‌ها مثل کابل‌های SATA، PCIe و… قابل جدا شدن هستند. منبع تغذیه نیمه ماژولار معمولا قیمت کمتری نسبت به انواع ماژولار دارند، اما هنوز هم از مزایای مدیریت کابل برخوردار هستند. منبع تغذیه Corsair CV550، یک مدل نیمه ماژولار و اقتصادی از برند Corsair است. مدل Seasonic S12III 650W کیفیت ساخت بالایی دارد.

منبع تغذیه با استاندارد 80 Plus

استاندارد 80 Plus، تضمین می‌کند که حداقل 80 درصد از انرژی الکتریکی ورودی به انرژی مفید برای کامپیوتر تبدیل می‌شود. منبع تغذیه با استاندارد 80 Plus با کاهش اتلاف انرژی و تولید گرمای کمتر، عمر طولانی‌تری دارد. در این استاندارد، 6 سطح مختلف وجود دارد که عبارتند از:

80 Plus:

از بین انواع منبع تغذیه، اولین سطح 80 Plus است که حداقل 80 درصد از انرژی ورودی را به انرژی مفید تبدیل می‌کند و 20 درصد باقیمانده، به صورت گرما دفع می‌شود.

80 Plus Bronze:

در این سطح، حداقل 82 درصد از انرژی ورودی به انرژی مفید تبدیل می‌شود. وقتی سیستم شما توان 100 درصدی منبع تغذیه را به کار می‌گیرد، حداقل 82 درصد از انرژی ورودی به انرژی مفید تبدیل می‌شود و 18 درصد از آن به صورت گرما هدر می‌رود.

80 Plus Silver:

در بین انواع مختلف منبع تغذیه با استاندارد 80 Plus، این سطح حداقل 85 درصد از انرژی ورودی به انرژی مفید تبدیل می‌کند. یعنی وقتی فقط 20 درصد از توان منبع تغذیه در حال استفاده است، 85 درصد انرژی به کار می‌رود و 15 درصد به صورت گرما از دست می‌رود.

80 Plus Gold:

منبع تغذیه با این استاندارد کارایی بالاتری دارد و حداقل 87 درصد از انرژی ورودی را به انرژی مفید تبدیل می‌کنند. وقتی منبع تغذیه تحت فشار کامل و 100 درصدی است، 87 درصد به شکل انرژی مفید و 13 درصد به گرما تبدیل می‌شود.

80 Plus Platinum:

نسبت به سایر انواع منبع تغذیه، کارایی این سطح بیشتر است و حداقل 90 درصد از انرژی ورودی به انرژی مفید تبدیل می‌شود. در حالتی که 100 درصد از توان منبع تغذیه تحت فشار است، حداقل 89 درصد به شکل انرژی مفید و 11 درصد آن به گرما تبدیل می‌شود.

80 Plus Titanium:

بالاترین سطح از استاندارد 80 Plus است که حداقل 92٪ از انرژی ورودی را به انرژی مفید تبدیل می‌کنند. حتی در شرایطی که سیستم تحت فشار کامل قرار دارد، همچنان میزان هدررفت انرژی بسیار کم است به همین دلیل در بین انواع منبع تغذیه از همه قوی‌تر عمل می‌کند.