ارتقا CPU یا کارت گرافیک، یک دوراهی است که بسته به نوع کاربری و بودجه‌‌ای که دارید باید یکی را در اولویت قرار دهید. هم CPU و هم کارت گرافیک، هر دو نقش مهمی در راندمان کلی سیستم شما ایفا می‌کنند. زیرا عملکردها و وظایف مجزایی دارند که تجربه کلی کاربری شما را تحت الشعاع قرار می‌دهند. ارتقاء CPU، منجر به افزایش قدرت پردازشی سیستم شده و ویژگی (multitasking) یا همان انجام هم‌زمان چند کار را سریعتر و کارآمدتر می‌کند. همچنین از این طریق
می‌توانید برنامه‌های تخصصی سنگین و محاسبات پیچیده را نیز به سادگی اجرا کنید.
از طرفی دیگر، ارتقا کارت گرافیک هم تجربه بصری شما را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد. بازی‌ها روان‌تر، رزولوشن بالاتر و کیفیت گرافیکی تا چند برابر بهینه می‌شود. برای اینکه بتوانید بین ارتقا CPU یا کارت گرافیک، انتخاب به درد بخورتری داشته باشید، باید یکسری فاکتورها را چک کنید و بدانید چه سیستمی قرار است بسازید. در این مطلب، مواردی که باید پیش از تصمیم‌گیری بین ارتقا CPU یا کارت گرافیک در نظر بگیرید را زیر ذره‌بین استوک‌لند برده‌ایم تا بتوانید پول خود را در جای درستی خرج کنید.
نشانه‌هایی که با دیدن آن‌ها باید به فکر ارتقا CPU باشید
کندی بی‌سابقه در اجرای برنامه‌ها
اگر با سیستم خود به طور منظم سروکار داشته باشید، بعید است کوچک‌ترین تغییر یا افت سرعتی در عملکرد سیستم از چشم شما دور بماند. قبل از اینکه وارد بحث گیمینگ یا نرم‌افزارهای تخصصی شویم، باید ببینم سیستم در اجرای عادی برنامه‌ها و وظایف اولیه به چه شکل عمل می‌کند. اگر سیستم شما در اجرای نرم‌افزارهای نه‌چندان تخصصی مانند مرورگرهای وب یا برنامه‌های آفیس لنگ می‌زند، بین ارتقا CPU یا کارت گرافیک بهتر است ابتدا CPU خود را ارتقا دهید. اکثر برنامه‌های تولید محتوا، به‌ویژه برنامه‌های ویرایش و رندرینگ ویدئو، به یک پردازنده با تعداد هسته‌های بالا احتیاج دارند. کافیست از طریق Task Manager یا MSI Afterburner، میزان استفاده از CPU یا همان (CPU usage) را بررسی کنید. اگر CPU usage شما نزدیک به 100٪ باشد، احتمالا وقت آن رسیده تا به سراغ یک CPU با تعداد هسته‌های بیشتر بروید.
باتل نک یا گلوگاه CPU
یک راه حل بی‌دردسر برای اینکه بفهمید آیا CPU شماست که اول از همه نیاز به ارتقا دارد یا GPU، تست باتل نک یا گلوگاه CPU است. باتل نک وقتی اتفاق می‌افتد که یک قطعه سخت افزاری از کار کدن سایر قطعات با پتانسیل کامل و واقعی خود جلوگیری می‌کند. وقتی پردازنده (CPU) شما سرعت کافی را برای پردازش و انتقال داده‌ها به دیگر سخت‌افزارها را نداشته باشد، به گلوگاه یا باتل نک CPU برخورده‌اید. برای اینکه بفهمید به باتل نک CPU برخورده‌اید و در مقابل کارت گرافیک شما نیاز به ارتقا دارد یا نه، کار ساده‌ای است. تنها کاری که باید انجام دهید این است که میزان استفاده از CPU و GPU خود را بررسی کنید. از این طریق می‌توانید باتل نک های احتمالی را در سیستم خود پیدا کنید.
توصیه می‌کنیم ابزار MSI Afterburner را دانلود کنید (برای اورکلاک کارت گرافیک نیز مفید است). به کمک MSI Afterburner می‌توانید یک گزارش دقیق از میزان استفاده از CPU و GPU را دریافت کنید. اگر میزان استفاده از CPU شما بیشتر از میزان استفاده از GPU باشد، یعنی به باتل نک CPU برخورده‌اید. هر عددی کمتر از 50 درصد به معنای استفاده کم، 50 تا 70 درصد میزان استفاده طبیعی و 70 درصد به بالا نیز نشان‌دهنده CPU usage بالاست. اگر چه CPU usage بالا به تنهایی به معنای باتل نک نیست، اما می‌تواند یک سیگنال هشداردهنده باشد که توصیه می‌کنیم از کنار آن به سادگی نگذرید.
نشانه‌هایی که با دیدن آن‌ها باید به فکر ارتقا کارت گرافیک باشید
اجرای بازی‌ها به مشکل می‌خورد
بیشتر کارت‌های گرافیک قبل از نیاز به ارتقا، بین 3 تا 5 سال عمر می‌کنند. یکی از اصلی‌ترین مشخصه‌هایی که نشان می‌دهد بین ارتقا CPU یا کارت گرافیک، باید GPU خود را ارتقا دهید، این است که سیستم شما از پس اجرای بازی‌هایی که تا چند وقت پیش ساده بود، برنمی‌آید. اگر بیش از سه سال از زمان خرید کارت گرافیک شما می‌گذرد، ممکن است به این مشکل بربخورید. سادهترین راه برای تعیین عملکرد کارت گرافیک، بررسی میانگین فریم ریت هنگام اجرای بازی‌های مختلف است. معیاری که نشان می‌دهد کارت گرافیک شما در هر ثانیه چند تصویر را می‌تواند رندر کند. نرخ فریم بالاتر با حرکت نرم‌تر و روان‌تر تصاویر همراه است.
دمای بالای کارت گرافیک
همه کارت‌های گرافیک، چه Nvidia و چه AMD، در پردازش‌های گرافیک سنگین، گرمای زیادی تولید می‌کنند. در حجم‌های کاری بالا، طبیعی است که یک کارت گرافیک در دمای بالا کار کند. اما اگر کارت گرافیک شما از حداکثر دمای توصیه شده توسط کمپانی سازنده عبور کند، دیگر نمی‌توانید به سادگی از کنار آن بگذرید. دمای GPU خود را می‌توانید از طریق Task Manager یا آدرس (Ctrl+Shift+Esc)، تب Performance و سپس کلیک کردن روی GPU بررسی کنید. توجه داشته باشید هر کارت گرافیکی محدوده دمایی خاص خود را دارد که باید از وب سایت کمپانی سازنده چک کنید.
نگران نباشید! اگر کارت گرافیک شما از دمای حداکثر خود فراتر رفت، لزوما به معنی ضعیف بودن آن نیست. ممکن است دمای بالای کارت گرافیک شما، گرد و غبار یا جریان ضعیف هوا باشد. بعد از اینکه از خنک بودن و تمیز بودن کارت گرافیک خود مطمئن شدید، اگر هنوز هم دمای بالا و غیرعادی را مشاهده می‌کنید، احتمالا به این معنی است که قدرت کافی را برای اجرای برنامه‌های شما ندارد. سعی کنید سایر نشانه‌های مربوط به CPU را هم چک کنید تا بدون هیچ ریسکی، در نهایت به فکر ارتقا کارت گرافیک خود باشید.
باتل نک یا گلوگاه کارت گرافیک
بهترین راه بررسی باتل نک یا گلوگاه کارت گرافیک، چک کردن GPU usage در حین اجرای بازی‌هاست. می‌توانید این کار را از طریق Task Manager خود ویندوز (با آدرس Ctrl+Shift+Esc) یا با دانلود نرم‌افزاری مانند MSI Afterburner انجام دهید. اگر عملکرد کارت گرافیک در بازی ضعیف است و میزان استفاده از GPU شما به بیش از 90٪ یا حتی به 100٪ رسیده وCPU usage شما کم است، احتمالا GPU با یک باتل نک یا گلوگاه درگیر است. بین ارتقا CPU یا کارت گرافیک هم بهترین راه حل خرید یک کارت گرافیک جدید است. در مقابل، اگر CPU usage شما بیشتر از usage GPU باشد، نشان دهنده باتل نک CPU است. به این معنی که پردازنده شما به اندازه کافی قدرتمند نیست تا بتواند پردازش‌های اولیه را به انجام برساند. در این سناریو، بهتر است به جای کارت گرافیک، CPU خود را ارتقا دهید.
