گذرگاه یا باس در کامپیوتر (PC Bus) چیست؟
باس یا گذرگاه، مسیری است روی مادربرد دسکتاپ که برای رد و بدل کردن داده‌ها بین CPU و سایر قطعات استفاده می‌شود. حالا چرا به این مسیر یا گذرگاه اتوبوس (Bus) می‌گویند؟!
این مسیر، درست شبیه اتوبوس‌های مسافری عمل می‌کند منتها در اینجا از نوع کامپیوتری است. مسافر اتوبوس کامپیوتری داده‌ها هستند و آن‌ها را از یک قطعه به قطعه دیگر منتقل می‌کند. در ادامه، مفصل‌تر به این موضوع پرداخته‌ایم تا همه آنچه لازم است درباره باس کامپیوتر بدانید، دستتان بیاید.
گذرگاه یا باس کامپیوتر چیست؟
باس، مسیر یا سیستمی است که برای اتصال اجزای مختلف کامپیوتر به مادربرد و انتقال داده‌ها بین آن‌ها استفاده می‌شود. گذرگاه یا باس، دارای چندین سیم یا خط سیگنال با اطلاعات دقیق آدرس‌دهی است. سیم‌های درون هر باس، مقصد داده‌های ارسالی و مکان بازیابی آن‌ها را توصیف می‌کند.
هر سیم فقط یک بیت از دیتا را حمل می‌کند و این تعداد سیم‌ها هستند که حجم دیتای قابل انتقال برای یک باس را تعیین می‌کنند. یک باس با 8 سیم می‌تواند فقط کلمات یک داده ۸ بیتی را حمل کند و دستگاه را به‌عنوان یک دستگاه ۸ بیتی تعریف می‌کند. پس هر چه یک باس، سیم‌های بیشتری داشته باشد، امکان آدرس‌دهی دیتای بیشتری را دارد.
سازندگان، گذرگاه یا باس را در اندازه‌ها یا عرض‌های مختلفی برای دسکتاپ‌‌ها می‌سازند. به عنوان مثال، یک باس 16 بیتی می‌تواند دو کلمه 8 بیتی را به طور همزمان انتقال دهد. بنابراین داده‌های 8 بیتی را دو برابر سریع‌تر از یک باس 8 بیتی حمل می‌کند.
انواع مختلف باس یا گذرگاه
گذرگاه سیستم (System Bus): یک گذرگاه موازی که به طور همزمان داده‌ها را در کانال‌های 8، 16 یا 32 بیتی منتقل می‌کند و مسیر اصلی آن بین CPU و حافظه است.
گذرگاه داخلی (Internal Bus): قطعات و سخت‌افزارهای داخلی را به هم متصل می‌کند. برای مثال درون CPU قطعات مختلفی وجود دارد که ارتباط بین آن‌ها را این نوع از باس فراهم می‌کند.
گذرگاه خارجی (External Bus): گذرگاهی که می‌تواند با دستگاه‌های جانبی خارجی مثل یک دستگاه USB یا پرینتر ارتباط برقرار کند و آن‌ها را به مادربرد متصل کند.
اصلی توسعه (Expansion Bus): باسی که به بردهای توسعه اجازه دسترسی به CPU و RAM را می‌دهد.
گذرگاه جلویی (Frontside Bus): در واقع، باس اصلی کامپیوتر است که سرعت انتقال داده‌ها را تعیین می‌کند. این باس، مسیر اصلی انتقال داده بین CPU، RAM و سایر دستگاه‌های مادربرد است.
گذرگاه پشتی (Backside Bus): داده‌های مربوط به کش L2 را با سرعت بالاتری منتقل می‌کند و تا CPU عملکرد مفید و کارآمدتری داشته باشد.
باس یا گذرگاه کامپیوتر چگونه کار می‌کند؟
گذرگاه، بخشی از معماری کامپیوتر است که داده‌ها را در سراسر سیستم و بین قطعات مختلف به اشتراک می‌گذارد. وظیفه اصلی باس سیستم، انتقال داده‌ها با استفاده از یک ساختار موازی است. میزان داده‌های به اشتراک گذاشته شده در یک زمان، به اندازه باس بستگی دارد. برای مثال، سیستم‌های یک شرکت بزرگ ممکن است قابلیت اشتراک‌گذاری داده‌های بالاتری نسبت به دسکتاپ‌های خانگی داشته باشند.
داده‌ها یا همان اطلاعات، باید به جایی برسند یا کاری انجام دهند و این باس است که مبدأ و مقصد آن‌ها را تعیین می‌کند. آدرس‌دهی، عملیاتی است که مقصد یا محل قرارگیری داده‌ها را توضیح می‌دهد و به عهده باس سیستم است.
به‌عنوان عملکرد داخلی، گذرگاه سیستم یا گذرگاه حافظه، وظیفه دارد تا سخت‌افزار داخل دسکتاپ را به قطعات دیگر سیستم متصل کند. یک باس داخلی، ارتباط بین اجزای داخلی مثل کارت گرافیک و حافظه را امکان پذیر می‌کند.
یکی دیگر از وظایف باس، استفاده از مسیرهای الکترونیکی برای اتصال قطعات یا دستگاه‌های جانبی به سیستم است. دستگاه‌های حانبی مثل هارد دیسک یا اسکنر که گذرگاه آن‌ها را به مادربرد متصل می‌کند.
استوک لند
در این مطلب، سعی کردیم تا همه آنچه لازم است درباره گذرگاه یا باس در کامپیوتر (PC Bus) بدانید را مو به مو توضیح دهیم. گفتیم که، باس سیستمی است که داده‌ها را بین اجزای مختلف کامپیوتر حمل می‌کند. همچنین، این سیستم شامل مسیرهایی است که انواع مختلفی دارد و اصلی‌ترین آن، قطعات داخلی کامپیوتر را به مادربرد متصل می‌کند.
استوک لند اولین و معتبرترین فروشنده لپ تاپ استوک در کشور است که لپ تاپ ها و دسکتاپ های مختلف از خوش‌نام‌ترین برندها با بهترین سخت افزار و مناسب‌ترین قیمت‌ها را عرضه می‌کند.
برای مشاهده محصولات بیشتر از استوک‌لند بازدید فرمائید.
